Tip voor een bevlogen leerkracht

In het onderwijs maakt men zich al jaren zorgen over het ziekteverzuim. In vergelijking met andere bedrijfstakken is deze in het onderwijs het hoogst. Daarnaast is één op de acht leerkrachten van plan om een ander beroep te kiezen. Tel hier het lerarentekort bij op en we zien een rampzalige ontwikkeling, waar onze kinderen de dupe van zijn.

Roeping

De keuze om leerkracht of docent te worden is te vergelijken met een roeping. Veel mensen, die in het onderwijs werken, zijn niet geïnteresseerd in het opbouwen van een carrière. Voor een leerkracht draait het om goed onderwijs geven én bijdragen aan het geluk van kinderen. Dit is een doel met een hoge morele waarde en mensen, die invulling geven aan een dergelijk doel zijn meestal bevlogen. Het is dan ook geen wonder dat een leerkracht hoog scoort, als het gaat over bevlogenheid of geluksbeleving. En toch zien we de bevlogenheid in het onderwijs afnemen. De politiek spreekt over een gebrek aan beloning in de vorm van maatschappelijke waardering en geld. Het is echter de vraag of dit de enige oorzaak is.

Passend onderwijs

Het is voor leerkrachten, directeuren én besturen voor de hand liggend om te wijzen naar passend onderwijs in combinatie met het feit dat scholen verantwoording moeten afleggen over hun resultaten. Nu alle gegevens over een school in te zien zijn op sites als www.scholenopdekaart.nl, blijkt dat men liever gaat voor hoge citoscores dan voor echt passend onderwijs. Het systeem kraakt en barst bijna uit zijn voegen. De eisen, die aan scholen en leerkrachten worden gesteld, zijn nagenoeg onredelijk. En daarmee is de negatieve toon gezet. Als er een positieve flow is in een bedrijf of bij een beroepsgroep dan trekt dit mensen aan. Het negatieve imago van het onderwijs heeft tot gevolg dat mensen er weg blijven. Dit tij is niet zo makkelijk te keren.

Van binnen uit

Een verandering kan alleen maar van binnenuit komen. In het onderwijs wordt vaak gezegd dat het kind centraal moet staan. Maar natuurlijk draait het om de leerkracht. De leerkracht zou zichzelf kunnen zien als drager van een systeem. Door weer terug te keren naar zijn oorspronkelijk doel – de reden waarom hij ooit voor het onderwijs heeft gekozen – ontstaat er een andere energie. Vanuit deze energie is het mogelijk om ‘ja’ te zeggen tegen kinderen en ‘nee’ tegen een niet werkend systeem. Hier is lef voor nodig, leerkrachten zijn geen vechters tegen bestaande systemen. Doorgaans is men bang voor de consequenties. Maar welke negatieve consequenties kunnen mogelijkerwijs voortkomen uit het volgen van je grootste droom?

Braafste jongetje uit de klas

Ik zou leerkrachten willen oproepen om niet meer het braafste jongetje (of meisje) uit de klas te willen zijn. Voor de meeste leerkrachten is het kind dat opvalt en een beetje anders doet, er eentje die men onthoudt. Dat is de leerling waar men met glinsterende ogen over vertelt op een verjaardagsfeest; het kind waar je soms last van hebt, maar waar je ook potentie in ziet. Deze – ietwat onaangepaste – leerling is authentiek. Mijn advies is om meer als deze leerling te zijn. Blijf dicht bij je droom, wees authentiek en kom in opstand als het nodig is.

Tot slot de tip voor de bevlogen leerkracht

Het is afhankelijk van het leiderschap of een leerkracht gekoesterd, uitgedaagd, gepamperd of afgewezen worden. Een goede leider heeft – net als de leerkracht –  een doel met een hoge, morele waarde. Kan er vanuit deze hogere waarden samen opgetrokken worden, of overheerst bij de leider de angst om ‘ergens’ op afgerekend te worden? Als jij een bevlogen leerkracht bent en je hebt de indruk dat je stukloopt op je directeur of bestuur, ga dan niet op zoek naar een baan buiten het onderwijs. Zoek naar een manier om het systeem te verbeteren en als dat niet lukt op de school waar je nu werkt, zoek dan een school waar het wel mogelijk is. Juist in deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt heb jij het voor het zeggen. Het zou zonde zijn als mensen zoals jij het onderwijs definitief de rug toe keren.